YÊU CẦU BÁO GIÁ

Phong tục ngày Tết từ lâu đã trở thành nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt, không chỉ gắn kết gia đình mà còn mang ý nghĩa cầu chúc tài lộc, may mắn cho một năm mới sung túc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá 10 phong tục ngày Tết Việt Nam nổi bật, vừa gìn giữ truyền thống vừa mang đến năng lượng tích cực cho những ngày đầu xuân.

Cúng ông Công, ông Táo

Lễ cúng ông Công, ông Táo được cúng vào ngày 23 tháng Chạp được coi là phong tục khởi đầu cho các hoạt động chuẩn bị đón năm mới. Đây là dịp để người Việt tiễn Táo Quân – vị thần cai quản bếp núc và đời sống gia đình – về trời báo cáo mọi việc trong năm cũ với Ngọc Hoàng.

Theo truyền thống, mâm cúng thường có mâm cơm đơn giản, vàng mã, hương hoa và đặc biệt là cá chép – phương tiện để ông Táo cưỡi về trời. Cá chép sau lễ cúng sẽ được phóng sinh, mang ý nghĩa thiện lành và cầu mong may mắn. Không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần, phong tục cúng ông Công, ông Táo còn nhắc nhở mỗi gia đình luôn trân trọng sự sum vầy, gìn giữ nề nếp và mong một năm mới hanh thông, nhiều tài lộc. Đây là phong tục ý nghĩa, góp phần làm nên không khí Tết rộn ràng ngay từ những ngày cuối tháng Chạp.

 

 

Tảo mộ tổ tiên

Tảo mộ tổ tiên là một trong những phong tục truyền thống quan trọng nhất của người Việt vào dịp cuối năm. Đây là nghi lễ dọn dẹp, sửa sang phần mộ của người thân đã khuất, thường diễn ra vào những ngày giáp Tết.

Ý nghĩa của việc Tảo mộ:

• Thể hiện lòng hiếu thảo: Đây là cách con cháu bày tỏ lòng thành kính và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên, những người đã khuất.
• Gắn kết gia đình: Các thành viên trong gia đình thường quây quần bên mộ, thắp hương và dọn dẹp, tạo nên sự gắn bó và truyền dạy cho thế hệ sau về truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
• Cầu mong may mắn: Người Việt tin rằng, việc dọn dẹp sạch sẽ nơi an nghỉ của tổ tiên sẽ giúp họ có một cái Tết ấm áp, đồng thời cầu mong sự phù hộ, che chở cho con cháu trong năm mới.

Dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi, phong tục này vẫn giữ nguyên giá trị thiêng liêng, là một nét đẹp văn hóa không thể thiếu, góp phần làm nên một cái Tết trọn vẹn và đậm đà bản sắc dân tộc.

 

 

Gói bánh chưng, bánh tét

Trong những phong tục ngày Tết, gói bánh chưng, bánh tét là nét đẹp truyền thống lâu đời, gắn liền với không khí sum vầy của người Việt. Bánh chưng vuông đại diện cho đất, còn bánh tét dài tượng trưng cho trời, thể hiện quan niệm hài hòa giữa âm và dương, cùng ước nguyện cho một năm mới đầy đủ.

Vào những ngày gần Tết, cả gia đình cùng nhau chuẩn bị lá dong, lá chuối, nếp, đậu xanh và thịt heo, quây quần gói bánh và nhóm bếp đỏ lửa suốt đêm. Không chỉ để dâng cúng tổ tiên, bánh chưng – bánh tét còn là món ăn đặc trưng trong mâm cỗ Tết, mang ý nghĩa ấm no, sung túc. Phong tục gói bánh không chỉ bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống mà còn tạo sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình, khiến cho mỗi cái Tết thêm trọn vẹn và đậm đà hương vị quê hương.

 

 

Mua sắm và chuẩn bị đồ đón Tết

Mua sắm Tết từ lâu đã trở thành một trong những phong tục quen thuộc, không thể thiếu của người Việt mỗi dịp xuân về. Đây không chỉ là hoạt động chuẩn bị cho những ngày đầu năm sung túc, đầy đủ mà còn mang ý nghĩa sum vầy, sẻ chia niềm vui cùng gia đình.

Trước Tết, các gia đình thường tất bật đi chợ hoa, siêu thị, cửa hàng để mua sắm lương thực, thực phẩm, bánh kẹo, quần áo mới và các vật dụng trang trí. Mỗi món đồ trong dịp Tết đều mang ý nghĩa riêng: hoa mai và hoa đào tượng trưng cho may mắn và tài lộc; quần áo mới tượng trưng cho khởi đầu tươi mới; trong khi bánh mứt và hạt dưa là những món không thể thiếu để tiếp đãi khách trong ngày xuân.

Hoạt động mua sắm Tết không chỉ dừng lại ở vật chất mà còn chứa đựng giá trị tinh thần. Cả gia đình cùng nhau đi chợ Tết, chọn lựa từng nhành hoa, gói bánh kẹo… đã tạo nên không khí rộn ràng, ấm áp, khởi đầu cho một năm mới sum vầy và an khang.

Trong nhịp sống hiện đại, thói quen mua sắm Tết ngày càng đa dạng hơn với hình thức trực tuyến, giúp tiết kiệm thời gian và công sức. Tuy nhiên, dù truyền thống hay hiện đại, việc chuẩn bị chu đáo đồ đón Tết vẫn là cách người Việt gìn giữ phong tục lâu đời, hướng đến một năm mới đủ đầy, nhiều niềm vui và may mắn.

 

 

Cúng tất niên

Cúng tất niên là nghi lễ quan trọng diễn ra vào chiều hoặc tối 30 Tết, đánh dấu thời khắc khép lại một năm cũ và chào đón năm mới. Đây là dịp để mỗi gia đình bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên, cầu mong một năm mới bình an, thuận lợi.

Lễ cúng tất niên thường được tổ chức với một mâm cơm sum vầy, bao gồm xôi, gà, bánh chưng, bánh tét, rượu và hương hoa. Sau nghi thức cúng, cả gia đình cùng quây quần bên mâm cơm, cùng nhau chia sẻ niềm vui, xóa bỏ muộn phiền để đón năm mới trọn vẹn. Phong tục này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là khoảnh khắc để gia đình gắn kết, giúp mọi người trân trọng giây phút đoàn viên trong không khí ấm áp của Tết.

 

 

Cúng đón ông bà

Trong phong tục ngày Tết, nghi thức cúng đón ông bà (hay còn gọi là rước ông bà về ăn Tết) là một truyền thống lâu đời, mang ý nghĩa thiêng liêng trong văn hóa người Việt. Theo quan niệm dân gian, vào thời khắc giao thừa và sáng mùng Một, con cháu sẽ dọn dẹp bàn thờ, bày biện mâm cỗ và thắp hương để mời ông bà tổ tiên đã khuất về sum họp cùng gia đình trong những ngày đầu năm mới.

Mâm cúng đón ông bà thường bao gồm mâm ngũ quả, hương hoa, trà, rượu, bánh chưng, bánh tét và các món ăn truyền thống tùy theo từng địa phương. Tất cả đều được chuẩn bị chu đáo, thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên.

Ý nghĩa của cúng đón ông bà:

• Gìn giữ đạo lý “uống nước nhớ nguồn”: Đây là cách để con cháu thể hiện sự tri ân đối với tổ tiên và cầu mong sự phù hộ trong năm mới.
• Gắn kết gia đình: Sự hiện diện của ông bà tổ tiên trong dịp Tết mang lại không khí ấm áp và sum vầy cho gia đình. 
• Mang lại may mắn, bình an: Người Việt tin rằng, khi tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu, gia đình sẽ được chở che, gặp nhiều điều thuận lợi trong năm mới.

Đến hết ngày mùng Ba hoặc mùng Bảy (tùy theo tập tục từng địa phương), gia đình sẽ cúng tiễn đưa ông bà trở lại cõi tiên, khép lại trọn vẹn chuỗi ngày Tết sum vầy.

Phong tục cúng đón ông bà ngày Tết không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn là nét đẹp văn hóa bền vững, nhắc nhở thế hệ sau luôn hướng về nguồn cội và gìn giữ các giá trị truyền thống của dân tộc.

 

 

Xông đất đầu năm

Trong các phong tục ngày Tết, xông đất đầu năm được người Việt rất coi trọng, vì nó liên quan đến niềm tin về sự may mắn và thuận lợi cho cả gia đình. Từ xa xưa, ông bà ta quan niệm rằng, người đầu tiên bước vào nhà sau giao thừa sẽ mang theo “vận khí” quyết định tài lộc, sức khỏe và hạnh phúc của gia chủ trong suốt một năm mới.

Ý nghĩa phong tục xông đất đầu năm

• Mang lại may mắn: Người xông đất được tin rằng sẽ “mở hàng” cho cả năm, mang theo năng lượng tích cực, may mắn và tài lộc cho gia chủ.
• Cầu bình an, thịnh vượng: gười xông đất có vai trò quan trọng, nếu hợp tuổi và mệnh với gia chủ, sẽ mang lại nhiều thuận lợi, sức khỏe dồi dào và hạnh phúc cho gia đình trong năm mới.
• Gắn kết tình thân: Đây cũng là dịp để người thân và bạn bè ghé thăm, chúc Tết và chia sẻ niềm vui trong ngày đầu năm.

Cách chọn người xông đất phù hợp

• Tính cách: Người vui vẻ, hiền hòa, mang lại cảm giác thân thiện và tích cực.
• Độ tuổi và mệnh: Khi chọn người xông đất, thường ưu tiên những người có tuổi và mệnh tương hợp với gia chủ, đồng thời cần tránh những tuổi kỵ.
• Gia đạo: Người có cuộc sống ổn định, gia đình êm ấm và công việc thuận lợi sẽ được xem xét nhiều hơn.

Ngày nay, việc chọn người xông đất được thực hiện linh hoạt hơn. Gia chủ có thể tự mình bước vào nhà đầu tiên sau giao thừa hoặc nhờ người phù hợp để cầu may mắn cho gia đình. Dù phương pháp thực hiện có thay đổi, nhưng xông đất đầu năm vẫn giữ giá trị thiêng liêng, là một nét đẹp văn hóa lâu đời giúp ngày Tết thêm trọn vẹn, khởi đầu cho một năm mới bình an và sung túc.

 

 

Chúc tết và lì xì đầu năm

Trong ngày đầu năm mới, việc chúc Tết và lì xì đã trở thành một nét đẹp truyền thống không thể thiếu của người Việt. Những lời chúc Tết ý nghĩa gửi đến ông bà, cha mẹ, bạn bè, đồng nghiệp không chỉ là sự gắn kết mà còn là lời cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và phát đạt.

Bên cạnh đó, tục mừng tuổi đầu năm (lì xì) cũng mang ý nghĩa trao gửi may mắn. Những phong bao đỏ biểu trưng cho tài lộc, niềm vui và sự khởi đầu thuận lợi. Người lớn thường lì xì cho trẻ nhỏ với mong muốn các em chăm ngoan, học giỏi, trong khi con cháu chúc thọ ông bà, cha mẹ để thể hiện lòng hiếu kính.

Ngày nay, phong tục này không chỉ giới hạn trong gia đình mà còn phổ biến ở môi trường làm việc và trong giao tiếp xã hội. Việc trao lời chúc Tết và lì xì đầu năm là cách thể hiện sự trân trọng, kết nối tình thân, và tạo nên không khí Tết thêm phần ấm áp, rộn ràng.

👉 Có thể nói, chúc Tết và lì xì đầu năm không chỉ là một truyền thống, mà còn là thông điệp đẹp về sự sẻ chia, yêu thương và cầu mong cho mọi người một năm mới viên mãn.

 

 

Xuất hành đầu năm

Xuất hành đầu năm là một phong tục quan trọng của người Việt, thường diễn ra ngay sau giao thừa hoặc vào sáng mùng Một Tết. Theo quan niệm xưa, việc chọn hướng xuất hành, thời gian và điểm đến phù hợp sẽ ảnh hưởng đến vận may và tài lộc trong cả năm.

Thông thường, gia chủ sẽ xem ngày giờ tốt, chọn hướng hợp mệnh để xuất hành lấy may. Nhiều người chọn đến chùa, đền hoặc miếu để cầu bình an, trong khi số khác ghé thăm họ hàng, bạn bè và thầy cô để chúc Tết, tạo không khí ấm áp và khởi đầu năm mới đầy hứng khởi.

Phong tục này không chỉ mang ý nghĩa tín ngưỡng mà còn tượng trưng cho một khởi đầu mới tràn đầy hy vọng. Bước ra ngoài vào ngày đầu năm với nụ cười và tâm trạng vui tươi là cách để đón nhận năng lượng tích cực và may mắn cho một năm tràn đầy thành công.

 

 

Đi lễ chùa

Đi lễ chùa đầu năm đã trở thành một phong tục không thể thiếu của người Việt. Trong không khí rộn ràng của Tết, chùa chiền toát lên vẻ thanh tịnh và trang nghiêm. Đây là thời điểm mà mọi người trở về những không gian thanh tịnh, gạt bỏ mọi lo toan, dâng hương và cầu nguyện cho những điều tốt đẹp trong năm mới.

Một số hoạt động phổ biến khi đi lễ chùa ngày Tết:

• Cầu bình an, cầu phúc: Đây là dịp để bày tỏ lòng thành kính đối với Đức Phật và các vị thần linh, cầu mong sự phù hộ cho gia đình trong năm mới.
• Hái lộc: Sau khi dâng hương, nhiều người còn thực hiện nghi thức hái lộc bằng cách xin một cành lộc non (thường là lộc đa, lộc đề…) mang về nhà. Cành lộc này ượng trưng cho sự sinh sôi và mang lại tài lộc, may mắn.
• Bốc quẻ đầu năm: Hoạt động vui vẻ, mang ý nghĩa tâm linh và tạo không khí rộn ràng ngày Tết.

Phong tục đi lễ chùa không chỉ là hành động tín ngưỡng mà còn là nét đẹp văn hóa bền vững, góp phần tạo nên một cái Tết đậm đà bản sắc, hướng con người đến sự an yên và giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

 

 

FAQ – Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao người Việt lại cúng ông Công, ông Táo vào ngày Tết?

Cúng ông Công, ông Táo là để tiễn Táo quân về trời báo cáo những việc tốt xấu của gia đình trong năm, đồng thời cầu mong một năm mới bình an, sung túc.

2. Vì sao phải chưng hoa đào, hoa mai trong nhà dịp Tết?

Hoa đào (miền Bắc) và hoa mai (miền Nam) biểu trưng cho sự sinh sôi và tạo nên không khí vui tươi trong ngày đầu năm.

3. Tại sao phải xông nhà đầu năm?

Xông nhà đầu năm giúp mang đến năng lượng tích cực, may mắn và xua đuổi vận xui cho gia đình. Người xông nhà thường được chọn là người có tính cách vui vẻ, thành đạt.

4. Gói bánh chưng, bánh tét có ý nghĩa gì trong ngày Tết?

Bánh chưng và bánh tét tượng trưng cho đất trời, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên và là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết.

Kết luận

Việc gìn giữ và thực hiện các phong tục ngày Tết chính là cách để mỗi người Việt thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên, gắn kết tình cảm gia đình và trao gửi những lời chúc tốt lành nhất. Hãy cùng trân trọng những nét đẹp văn hóa ấy để đón một năm mới thật viên mãn, an lành và thịnh vượng.